Jesús Garrido
Swivl é un sistema de colaboración entre persoas baseado en vídeo que se apoia nun robot que se pode manipular para mover unha cámara. Este control da cámara facilita un rexistro dinámico, visual e auditivo dos mellores momentos da aprendizaxe na aula. Estes oito son os puntos de reflexión do traballo coa noticia que facilitaron ao longo do tempo diversos sistemas para o intercambio entre métodos de observación na aula que foron útiles aos profesores.
1 Con que? Ollos, oídos, caderno en man, tableta talvez, vídeo e boli. Todo cabe aí para que non escape detalle.
2 Como? Dúas formas de anotar: en persoal e por secuencias, tal como se explicaba en diversos documentos de observación da aula.
3 Cando? Cada entre tres e seis segundos, non máis, íanse anotando cun sinal as intervencións de alumnos e profesor.
4 Canto? Dez minutos, por exemplo. Dependía do concerto previo co profesor que ía ser observado, que tempo ía dedicar ao desenvolvemento dun modo de proceder concreto, co fin de ver e comprobar despois os resultados.
5 Que? Todas as actividades, palabras, xestos e toda a interacción que se producía no profesor e aos alumnos e que podían ser rexistrados dalgún modo.
6 Quen? En primeiro lugar, os observadores, que necesitaban desde logo documentos de anotación correcta e rápida sobre a actuación do profesor, os alumnos e a interacción entre ambos, que é produto final e, ao mesmo tempo, ponte de ligazón, con personalidade propia.
7 Por que? Porque non había, entón nin agora, nada didacticamente tan importante como ese momento e actividade final en que alguén aprendía porque alguén lle ensinaba.
8 Onde? Na aula, naturalmente. Pero cunha advertencia clara: o onde verdadeiro levábao dentro cada alumno, na súa memoria, pero non quedaba rexistrado. Ao final do día, as aulas doían e adoitaban quedar baleiras, incluso da boa memoria de tantas aprendizaxes ilustres que alí se lograron.
ETAPA 1. Libros para a observación
■ Con ese motivo de aprender unha técnica eficaz de rexistro, xurdiron entón uns cincuenta libros que, dun modo ou outro, falaban da interacción entre profesor e alumno. Un dos máis antigos e destacados, por exemplo, era e é aínda o de N. Flanders: Análise da interacción didáctica, da editorial Anaya, 1977. E outros dous moi coñecidos: M. Postic: Observación e formación de profesores (editorial Morata) e G. Landsheere: Análise das interaccións verbais en clase (Santillana, 1977).
ETAPA 2. Rexistro eficaz do traballo coa noticia na aula: o novo sistema Swivl
■ As técnicas que temos ao noso dispor son moi diversas, pero ímonos fixar en algo común a todas elas e tamén na súa gravación mediante este tipo de vídeo moi especial, co que os profesores poden ver e analizar o seu propio traballo. O sistema Swivl facilita non só a gravación da participación xeral dos alumnos na aula, senón tamén a interacción co profesor que se move por toda a aula e acode á súa interacción individual ou en pequenos grupos.
Coa reflexión en grupo, os profesores atenden e discuten outras propostas e alternativas dos seus propios compañeiros, cos que están a levar a cabo o seu traballo coa noticia na aula.
ETAPA 3. O equipo de dirección de Prensa-Escuela
■ Aplicado ao traballo coa noticia na aula, pode ofrecer información directa sobre o sistema Swivl a grupos de profesores que teñan interese no seu desenvolvemento nas súas clases.
REFERENCIA
Un breve informe de como funciona a cámara Swivl e do que dispoñemos o equipo de La Voz de la Escuela podes atopalo picando aquí. Interésate para as túas aulas de traballo co xornal na escola?
